تاسوعا و عاشورا هست اما زمان همچنان کوتاه است برای...! نه؟

جالب است، تاسوعا و عاشورای امسال درست مصادف شده است با اولين تاسوعا و عاَشورايی که از اولين سالهای کودکيم به ياد می آورم. دست های کوچکم در دست زحمت کشيده ی مرحوم پدرم بود. و او با يک لباس بلند مشکی و زنجيری در دست، هيات زنجيرزن را دنبال می کرد. به اين خاطر ياد آن سال ها افتادم که در آن محرم نيز برف بود و سوز و سرما و در همان ايام بود که اگر اشتباه نکنم کم کم داشت پچ پچ مردم در خصوص انقلاب شروع می شد. بلندگو های آن زمان، البته دستی و کوچک بود و با باطری کار مي کرد و مردم در مسير دو مجلس با هم پيامک و بلوتوز رد و بدل نمی کردند و يا به جای آنکه گوشی هايشان را بالا بگيرندو از کس و کار مردم فيلم و عکس بگيرند دست و دلشان بيشتر به دم دادن( شعر دسته جمعی که با صدای بلند در جواب مداح می دهند)می رفت.عکس شاهنشاه البته در برخی هيات ها مرسوم بود و کمتر تمثال حضرات قهرمانان کربلا حمل می شد.! شمر و خولی و يزيد هم به سان امروز در يک حرکت نمادين بر فرزندان امام حسين می تاختند و گوشه و کنار، زنانی چادر به سر، آرام می گريستند. و صد البته بدون تفاوت با امروز، ناهار و شام را ميهمان هيات محل بودند و سر يک سفره با امام حسين و اهل بيت ظاهری، غذا ميل می کردند. حتی يک بار تعجبم را مخفی نکردم که ديدم امام حسينِ تعزيه برای شمر خورش آورد تا با هم بخورند.

يادش بخير، چند تا جوان رعنا هم در ميان هيات طبل و سنج مي زدند و چند سال بعد که به فراخور جنگ، جنگ زدگان آبادانی، در شهر ما هيات راه انداختند و طبل زدند، انگار مردم ما هرگز طبل و سنج نديده بودند. چرا؟ شايد علتش بر می گشت به ريتم خاص و حرکات موزونی که اين هيات تازه داشت.

پارسال، مداح هيات که می خواند،جوانتر ها بيشتر ريتمش را می دانستند تا ميان سال ها و مسن تر ها، اين هم لابد دليلی داشت!

جدای از تفاوت ها، اما شباهت هايی هم آنروز ها (حدود 30 سال قبل) با سنه ی 1386 دارد. يکی شور گرفتن فوق العاده ای که اغلب هيات ها در مقابل شدن با هم يا احياناً در يک مجلس زنانه شلوغ می آفريدند. ديگری، هنگام صرف غذا بود که هميشه عده ای درب هيات به صف، برخی، اشرافی با ديگ می بردند و اکثراً هم با يک وضعيت ناگفتنی همانجا ميل می کردند. بر منبر موعظه هم همانانی تکيه کرده بودند که امروز.

و اما در مورد امام حسين و فلسفه شهادت مظلومانه او و ياران بزرگوارش، هر چقدر در آن زمان ها گفته شد و اثر گذاشت امروز هم! نمی دانم چرا هميشه برای اين موضوعِ آخر وقت کم می آيد.يادم مي آيد حاج آقايی هم که بر منبر بود، وقتی به اينجا می رسيد که حرفهای سخت سخت بزند ، هياتی با سر و صدا و سينه زنی از درب مجلس داخل ميشد، آنوقت روحانی، عمامه و ردايش را ميزان می کرد و می گفت: " خب من ميکروفن را به دست عزاداران حسينی می دهم و از همه شما التماس دعا دارم" اين آخری را که می گفت با تعجيل پايين می آمد و از مجلس خارج می شد. در عالم کودکی پيش خودم می گفتم: ما، احترام به عزادار امام حسين را بايد از ملا ياد بگيريم. و زمانی کوتاه بعد در مجلس ديگر باز اين تکرار می شد. همان ملا و همان احترام و همان صحبت ها. تا امروز که هنوز وقت کم می آيد و ميکروفون به مداحان داده می شود.